In de historische studentenstad Delft staat innovatie hoog in het vaandel. Met de implementatie van de FietsPelotonModule (FPM) op het Poortlandplein zet de gemeente een grote stap voorwaarts in het optimaliseren van de fietsdoorstroming. Deze baanbrekende technologie, ontwikkeld in samenwerking met DTV en ViNotion, biedt een intelligente oplossing voor de dagelijkse fietsstromen richting de TU Delft.
De uitdaging: Studentenstromen en verkeersdruk
Elke ochtend tijdens de spits wordt Delft geconfronteerd met een ware vloed aan fietsende studenten op weg naar de TU Delft. Deze massale beweging zorgt voor aanzienlijke opstoppingen op de drukke fietspaden, met name rond het Poortlandplein. De gemeente stond voor de uitdaging om de doorstroming te verbeteren zonder de fietsbeleving aan te tasten.
De oplossing: ViSense® en FietsPelotonModule
De bestaande verkeersregelinstallaties uitbreiden met AI video analyse en geavanceerde camera sensor. ViNotion werkte samen met DTV en de gemeente Delft aan een intelligente oplossing voor het Poortlandplein om de doorstroming van fietsers te optimaliseren, met name tijdens de drukke ochtendspits richting TU Delft. De FietsPelotonModule (FPM) werd geïmplementeerd om fietsgroepen te detecteren en prioriteren. Zo zijn we te werk gegaan:
Implementatie en monitoring
Het project omvatte verschillende cruciale stappen:
- ViSense®-camerasensor werd geïnstalleerd om in realtime fietsgroepen te detecteren.
- Deze sensoren sturen CAM-berichten naar de verkeersapplicatie van DTV.
- Op basis van vooraf ingestelde drempelwaarden vindt niet alleen groenverlenging plaats, maar ook prioritering van fietsgroepen.
- Dit resulteert in een optimalere verkeersregeling specifiek gericht op fietsers, waarbij grotere groepen voorrang krijgen.
- Het systeem past de groentijd dynamisch aan op basis van de grootte en snelheid van naderende fietspelotons.
Deze aanpak zorgt ervoor dat fietsers, vooral studenten tijdens de spits, efficiënter kunnen doorstromen zonder onnodige stops, wat leidt tot een verbeterde fietsbeleving en verkeersdoorstroming op het Poortlandplein.
Verder gaan dan traditionele methoden:
De gemeente Delft zet in op een innovatieve aanpak die verder gaat dan traditionele methoden:
- Realtime detectie: ViSense®-camerasensoren van ViNotion scannen continu het fietsverkeer en detecteren groepen fietsers in realtime.
- Intelligente communicatie: De sensoren sturen CAM-berichten (Cooperative Awareness Messages) naar de verkeersapplicatie van DTV.
- Slimme verkeersregeling: Op basis van vooraf ingestelde drempelwaarden past de intelligente verkeersregelinstallatie (iVRI) de verkeerslichten aan.
- Prioritering van fietsgroepen: Naast groenverlening vindt er ook prioritering van fietsgroepen plaats, wat resulteert in een optimale verkeersregeling voor fietsers.
Voordelen ten opzichte van fietsapps
In tegenstelling tot fietsapps, die vaak kampen met een beperkte penetratiegraad en onnauwkeurige GPS-positionering, biedt de FPM-oplossing significante voordelen:
– Betrouwbaarheid: Wegkantsensoren garanderen een constante en accurate detectie, onafhankelijk van smartphonegebruik.
– Maatwerk: Het systeem is flexibel en op ieder verkeerspunt inzetbaar, waarbij het configureerbaar is naar de specifieke omstandigheden van de locatie.
– Privacyvriendelijk: Er is geen persoonlijke data van fietsers nodig, wat de privacy waarborgt.
Indrukwekkende resultaten
De implementatie van de FPM in combinatie met ViSense®-camerasensoren heeft geleid tot aanzienlijke verbeteringen in de verkeersdoorstroming en fietsbeleving.
Ondanks een stijging van 28% in het aantal fietsers op het Poortlandplein, is de gemiddelde wachttijd voor fietsers met 3 seconden verkort. Dit resulteert in een vlottere doorstroming, met minder onnodige stops tijdens de spitsuren, wat de algehele fietsbeleving merkbaar heeft verbeterd.
Bovendien maken de flexibele drempelwaarden een nauwkeurige fijnafstelling van de verkeersregeling mogelijk, waardoor het systeem zich optimaal kan aanpassen aan de actuele verkeerssituatie.
Toekomstperspectief
De ViSense® verwerkingsunit kan meerdere datastreams verwerken op één multistream unit, wat opschaling naar andere verkeerspunten eenvoudig en kostenefficiënt maakt. Dit past perfect in Delfts visie op een slimme, duurzame stad.

Met deze innovatieve aanpak bewijst Delft opnieuw haar status als vooruitstrevende technologiestad, waar slimme oplossingen en leefbaarheid hand in hand gaan. De FietsPelotonModule op het Poortlandplein is een schoolvoorbeeld van hoe moderne technologie kan bijdragen aan een vlottere en aangenamere stedelijke mobiliteit.
Stappenaanpak:

Situatieanalyse en sensorplanning voor het Poortlandplein
ViNotion werkte nauw samen met de gemeente Delft en DTV Consultants om een optimale oplossing te ontwikkelen voor het Poortlandplein. Deze samenwerking omvatte een grondige situatieanalyse en technische analyse van de locatie om tot een zorgvuldig uitgewerkt sensorplan te komen.
1. Locatie-specifieke analyse:
ViNotion voerde een gedetailleerde assessment uit van het Poortlandplein, rekening houdend met de unieke kenmerken van dit drukke kruispunt. Hierbij werd specifiek gekeken naar het verkeerskundig ontwerp, objecten in de buitenruimte, begroeiing, objectvrije zones, figerende regelgeving en de dagelijkse stroom van studenten richting de TU Delft tijdens de ochtendspits.
2. Technische analyse:
Bij de technische analyse is het van belang om te weten of de mogelijkheid bestaat om in te pluggen om het publieke stroomnet, hoe de bekabeling kan verlopen van sensor naar de iVRI onder andere. In samenwerking met DTV Consultants onderzocht ViNotion welke technische maatregelen het meest effectief zouden zijn om fietsers te stimuleren tijdig een peloton te vormen. Deze analyse hield rekening met de fysieke infrastructuur, lokale regelgeving en het typische gedrag van fietsers op deze locatie.
3. Sensorprojectieplan:
Op basis van de gecombineerde inzichten uit de locatie-specifieke en technische analyses ontwierp ViNotion een op maat gemaakt sensorprojectieplan. Dit plan was specifiek gericht op de uitdagingen van het Poortlandplein, waar fietsers met verschillende snelheden aankomen en voldoende tijd en afstand nodig hebben om een homogene groep te vormen.
Installatie en implementatie
Na de goedkeuring van het sensorplanningsplan, was het tijd voor de installatie op het Poortlandplein. Hiervoor werd samengewerkt met de leverancier van de verkeersregelinstallatie. ViNotion leverde de geavanceerde ViSense®-apparatuur, inclusief netwerkconfiguratie en een gedetailleerde installatiehandleiding.
Een belangrijk aspect van de installatie was de strategische plaatsing van de sensor. Op basis van de locatie-specifieke analyse en de technische vereisten van het ViSense® systeem, werd de camera sensor geïnstalleerd op ongeveer 110 meter voor het kruispunt. Deze afstand werd zorgvuldig gekozen om voldoende tijd te bieden voor de detectie en analyse van naderende fietspelotons, met name gericht op de grote groepen studenten die tijdens de ochtendspits richting de TU Delft fietsen.
Het verkeer op het Poortlandplein hoefde niet omgeleid te worden, aangezien de sensor naast de weg geplaatst konden worden. De gemeente Delft beschikt over een glasvezelnetwerk en er was ruimte in de wegkantkast om de verwerkingsunit uit het zicht te plaatsen en aan te sluiten op de bestaande voeding. De daadwerkelijke installatie van de ViSense®-apparatuur nam slechts twee uur in beslag.
Dit omvatte het monteren van de camera’s, het uitvoeren van initiële tests op afstand, en het fine-tunen van de instellingen voor de specifieke verkeerssituatie op het Poortlandplein. Na de fysieke installatie werd ViSense® gekoppeld aan het Urban Data Access Platform (UDAP) en de lokale verkeersregelinstallatie, waarmee de volledige keten voor het intelligent regelen van de verkeerslichten operationeel werd.
Een cruciaal onderdeel van de implementatie was het configureren van de Fiets Peloton Module (FPM) voor de unieke verkeerssituatie op het Poortlandplein. Hierbij werd rekening gehouden met de lessen uit eerdere pilots, zoals de noodzaak om de instellingen aan te passen aan verschillende verkeersdrukte gedurende de dag. Zo werd de module ingesteld om tijdens de drukke ochtendspits een groter aantal fietsers (ongeveer zes) als peloton te beschouwen, terwijl in rustigere periodes een kleiner aantal fietsers al voldoende is voor prioritering.
Testen en valideren
Na de installatie van de ViSense® sensor op het Poortlandplein werd een intensieve testfase van twee weken uitgevoerd. De focus lag op het valideren van de detectie van individuele fietsers en fietsgroepen, met name gericht op de grote stromen studenten richting TU Delft tijdens de ochtendspits.
1. Individuele fietsdetectie:
De ViSense® sensordata werd vergeleken met informatie van bestaande detectielussen om de nauwkeurigheid te bevestigen.
2. Fietsgroepdetectie:
Er werd gecontroleerd of groepen van drie of meer fietsers correct werden geïdentificeerd, resulterend in prioriteitsaanvragen voor groen licht.
3. Latentie-analyse:
Tests toonden aan dat de ViSense® sensor consequent prioriteitsverzoeken verstuurde voordat de traditionele detectielussen de eerste fietser registreerden, wat de superieure reactiesnelheid van het systeem bevestigde.
4. Praktijktest:
In samenwerking met de gemeente Delft en DTV Consultants werd een veldtest uitgevoerd waarbij fietsgroepen werden gevormd om het systeem in realistische omstandigheden te testen.
Na succesvolle validatie van zowel de technische prestaties als de praktische effectiviteit in het verbeteren van de doorstroming voor fietsers, werd het systeem vrijgegeven voor openbaar gebruik op het Poortlandplein.
De FPM module & ViSense® camera sensor in werking
Het moment is daar na de praktijktest gaat de FPM module & Visense® camera sensor live!
ViNotion heeft een geavanceerde monitoringsomgeving geïmplementeerd om de ViSense® sensor 24/7 in de gaten te houden. Deze sensor is ontworpen voor maximale uptime, wat cruciaal is voor de effectiviteit van het systeem tijdens de drukke ochtendspits. Bij eventuele storingen die niet automatisch worden verholpen, wordt het operationele ondersteuningsteam van ViNotion direct gealarmeerd. Dit garandeert een optimale werking van het systeem en daarmee de best mogelijke doorstroming voor fietsers.
Toegevoegde waarde:
- Verbeterde doorstroming voor grote groepen fietsende studenten.
- Realtime aanpassing van verkeerslichten op basis van actuele fietsstromen.
- Verhoogde verkeersveiligheid door slimmere verkeersregeling.
Dual use of data:
De verzamelde gegevens over fietsstromen kunnen ook worden gebruikt voor:
- Stedelijke planning en optimalisatie van fietsinfrastructuur.
- Inzicht in dagelijkse patronen van studentenverkeer voor de TU Delft.
- Evaluatie en verbetering van mobiliteitsbeleid in Delft.
Deze aanpak zorgt niet alleen voor een verbeterde verkeerssituatie op het Poortlandplein, maar levert ook waardevolle data op voor verdere optimalisatie van de stedelijke mobiliteit in Delft.
Bronnen:
[1] https://vinotion.com/nl/
[2] https://vinotion.com/nl/over-vinotion/
[3] https://vinotion.com/nl/stadsdrukte-en-verkeer/visense/
[4] https://vinotion.com
[5] https://vinotion.com/nl/ivri/visense/
[6] https://itea4.org/news/camera-based-solution-from-vinotion-can-be-used-to-help-prevent-the-spread-of-the-coronavirus.html
[7] https://vinotion.com/nl/development-as-a-service/visense/
[8] https://vinotion.com/about/
Welke specifieke aanpassingen zijn gemaakt aan de FietsPelotonModule voor verschillende verkeersdrukte?
Er verschillende aanpassingen gemaakt aan de FietsPelotonModule (FPM) om deze te optimaliseren voor verschillende verkeersdrukte:
- Aanpasbare pelotongrootte:
- In de spits: Een peloton wordt gevormd door ongeveer 6 fietsers.
- In de nacht: Zelfs 1 fietser is al voldoende om als “peloton” te worden beschouwd en groen licht te krijgen.
- Flexibele instellingen:
- De module kan worden aangepast aan de specifieke verkeersdrukte op een bepaald kruispunt.
- Voor stille fietspaden werden de standaardinstellingen aangepast, omdat er zelden een peloton van drie fietsers werd gevormd.
- Dynamische groentijden:
- De groentijd wordt precies aangepast aan de grootte en snelheid van naderende fietspelotons.
- Dit voorkomt dat verkeerslichten te lang of te kort op groen staan.
- Intelligente detectie:
- ViSense®; slimme software en cameratechniek detecteren fietsers, hun snelheid. De FPM bepaalt of er sprake is van een peloton.
- De detectie vindt plaats op 100-140 meter afstand van het kruispunt.
- Prioriteitssysteem:
- Het systeem start het groene licht net voordat de eerste fietser zou gaan inhouden.
- Het groen wordt vastgehouden totdat de laatste fietser net voorbij het licht is.
Deze aanpassingen zorgen ervoor dat de FPM effectief kan functioneren onder verschillende verkeersomstandigheden, van zeer rustige tot zeer drukke kruispunten. Het doel is om de doorstroming voor fietsers te verbeteren zonder het overige verkeer significant te hinderen, ongeacht de verkeersdrukte.

Laten we in gesprek gaan!
Onze experts helpen je graag bij het vinden van innovatieve oplossingen voor jouw uitdagingen. Ontdek hoe ViNotion jouw projecten kan versterken met realtime data en geavanceerde inzichten.